Fotowoltaika dotacje, czyli jak zmniejszyć koszt instalacji?

Inwestycja w fotowoltaikę niesie ze sobą oszczędności na rachunkach za energię elektryczną. By jednak cieszyć się niemal zerowymi opłatami za prąd trzeba sporo zainwestować. Są jednak dostępne różne formy wsparcia dla osób, które chcą zamontować panele fotowoltaiczne.

Ile kosztuje instalacja fotowoltaiczna?

Najważniejszym i jednocześnie najdroższym elementem zestawu fotowoltaicznego są panele fotowoltaiczne. W przypadku większych przydomowych elektrowni słonecznych moduły mogą stanowić nawet ponad połowę całkowitych kosztów inwestycji.

Od kilku lat popyt na instalację fotowoltaiczną nieustannie rośnie, co przekłada się na spadek cen paneli. Na ten moment cena za moduły polikrystaliczne kształtuje się na poziomie około 0,19 euro/Wp. Droższe o około 0,03 euro/Wp są panele monokrystaliczne. 

Eksperci przewidują, że ceny paneli będą spadać – z uwagi na optymalizację ich produkcji. Ponadto, największe firmy zajmujące się produkcją paneli nieustannie rozbudowują linie produkcyjne, co oczywiście przekłada się na wzrost wolumenu produkcji. To z kolei oznacza większą dostępność fotowoltaiki. 

Drogim komponentem jest także inwerter (inaczej falownik). To urządzenie, które odpowiada za przekształcenie prądu stałego w prąd przemienny, może stanowić nawet około ¼ kosztów całego zestawu fotowoltaicznego. 

Im instalacja jest większa, tym koszt zakupu falownika stanowi mniejszy procent całej inwestycji. W przypadku przydomowych elektrowni słonecznych jego koszt wynosi od 3 tys. zł do 6 tys. zł. 

Kolejnym elementem, który wchodzi w skład zestawu PV to konstrukcja wsporcza. Jej koszty zależą przede wszystkim od miejsca montażu instalacji. Niższe koszty generuje montaż paneli na dachu, niż na gruncie. Choć, jeśli instalacja jest montowana na płaskim dachu, to te koszty stają się porównywalne. W przypadku większości instalacji fotowoltaicznych koszt konstrukcji stanowi 15-20% całej inwestycji. 

Około 1/10 kosztów zestawu fotowoltaicznego zajmują koszty zabezpieczeń oraz montażowych akcesoriów. Chodzi tutaj szczególnie o skrzynki zabezpieczające AC i DC, kable, złącza i pozostały osprzęt elektroinstalacyjny. Bez tych elementów instalacja jest narażona na wyładowania atmosferyczne. 

Do kosztów instalacji fotowoltaicznej należy zaliczyć także projekt instalacji oraz montaż instalacji. Niektóre firmy oferują te dwie usługi w cenie zestawu PV. Często instalacja fotowoltaiczna jest sprzedawana razem z usługą montażu. To dobre rozwiązanie choćby z tego względu, że wówczas otrzymasz gwarancję oraz pomoc w przypadku wystąpienia awarii. 

W naszym kraju rynek fotowoltaiczny jest dosyć młody. Jednak oprócz kilku większych graczy na rynku, w zasadzie co chwilę, pojawiają się nowe firmy mające w ofercie instalacje fotowoltaiczne. Chcąc zawojować rynek stosują niższe marże, co prowadzi do sporych rozbieżności cenowych za zestawy fotowoltaiczne. 

Zanim dokonasz zakupu fotowoltaiki porównaj kilka ofert. Nierzadko atrakcyjna na pierwszy rzut oka oferta, okazuje się w późniejszym czasie mająca niewiele wspólnego z oszczędnością. Zdarzają się bowiem firmy, które kierują się tylko chęcią osiągnięcia szybkiego zysku, nie zważając przy tym na dobro inwestora. 

Zakup instalacji fotowoltaicznej to inwestycja na wiele, wiele lat. Dlatego też, warto dokładnie przeanalizować oferty i wybrać najbardziej optymalne rozwiązanie. W trakcie wyboru oferty należy zwrócić uwagę na kilka istotnych elementów. 

Oczywiście najbardziej interesuje nas cena i rodzaj modułów fotowoltaicznych. Jednak nie mniej istotną kwestią jest profesjonalny montaż oraz serwis. Wykonany zgodnie ze sztuką gwarantuje nam długą żywotność instalacji fotowoltaicznej. 

Z kolei, jeśli firma sprzedająca instalację fotowoltaiczną posiada własny zespół instalatorów fotowoltaiki, to w przypadku ewentualnej awarii jest w stanie szybko ją usunąć. Wówczas unikniemy sytuacji, w której przestój produkcji energii elektrycznej trwa tygodniami czy nawet miesiącami. 

Wracając do tematu kosztów, to na własną elektrownię słoneczną trzeba przeznaczyć około 18 tys. zł – 40 tys. zł. Oczywiście wiele zależy od wielkości i rodzaju systemu PV oraz zastosowanych komponentów.

Mój prąd 3.0- 3000 zł na panele fotowoltaiczne

Mój prąd to rządowy program, który ma zachęcić polskie gospodarstwa domowe do inwestycji w fotowoltaikę. Wnioski o dotację w kwocie maksymalnie 3 tys. zł (do 50% kosztów) można z uwagi na pandemię składać tylko elektronicznie. Przed 31 marca 2020 wnioski przyjmowano wyłącznie w wersji papierowej. 

Budżet programu w latach 2021-2023 wynosi 534 mln zł. Z dofinansowania mogą skorzystać osoby, które zainwestują w instalacje fotowoltaiczne o mocy od 2 do 10 kW. Szacuje, że z programu Mój prąd skorzysta w najbliższym czasie około 180 tys. domostw. Przyznana dotacja na fotowoltaikę jest zwolniona z podatku PIT, a koszty na zakup instalacji można w ramach tzw. ulgi termomodernizacyjnej odliczyć od podatku. 

Wsparcie finansowe do 3 tys. zł można otrzymać jeśli:

• mikroinstalacja fotowoltaiczna została podłączona do sieci publicznej,
• moc instalacji mieści się w zakresie od 2 do 10 kW,
• produkowana przez instalację fotowoltaiczną energia jest przeznaczona na potrzeby gospodarstwa domowego,
• wydatki zostały poniesione po 01.02.2020 roku i instalacja nie została przed tą datą zakończona,
• inwestycja nie stanowi rozbudowy istniejącej już mikroinstalacji. 

Aby wysłać wniosek online o dotację z programu Mój prąd niezbędne jest posiadanie profilu zaufanego bądź e-dowodu. Do wniosku należy załączyć:   

• kopię faktury za dostawę oraz montaż mikroinstalacji,
• dokument, który potwierdza dokonanie wpłaty za zakup mikroinstalacji, 
• zaświadczenie od dystrybutora prądu o montażu licznika dwukierunkowego z numerem punktu poboru mocy,
• oświadczenie o montażu samodzielnym (jeśli mikroinstalacja została zamontowana samodzielnie).  

W programie Mój prąd jest możliwość składania wniosków online przez pełnomocnika. To rozwiązanie ma maksymalnie ułatwić proces uzyskiwania dotacji na panele fotowoltaiczne.  

Program Czyste Powietrze

W połowie maja 2020 roku ruszyła nowa wersja rządowego programu – Czyste Powietrze 2.0. W jego ramach można uzyskać dofinansowanie do m.in. wymiany źródeł energii, ocieplania domów czy montażu paneli fotowoltaicznych. Dotacja do fotowoltaiki wynosi maksymalnie 5 tys. zł.

Budżet programu wynosi aż 103 mld zł i ma być rozdysponowany do końca 2029 roku. Z dofinansowania mogą skorzystać właściciele lub współwłaściciele domów jednorodzinnych. Środki nie mogą zostać przyznane na inwestycję w nowo budowanych budynkach.  

Warto podkreślić, że dofinansowanie można otrzymać dla projektów nie tylko już zakończonych, ale i w trakcie realizacji lub dopiero co planowanych. Rozliczane są jednak koszty, które zostały poniesione nie wcześniej niż 6 miesięcy przed dniem złożenia wniosku. Ponadto, projekt należy ukończyć w ciągu maksymalnie 30 miesięcy od dnia złożenia wniosku. 

Wyróżnia się podstawowe oraz podwyższone dofinansowanie. Obecnie trwa nabór tylko na podstawowe finansowanie, z którego mogą skorzystać osoby o rocznych dochodach w kwocie do 100 tys. zł. Jeśli miesięczne przeciętne dochody na osobę w gospodarstwie domowym nie przekraczają kwoty 1 564 zł (jeśli dana osoba nie mieszka sama) lub 2 189 zł (jeśli wnioskujący mieszka sam) to wówczas można się starać o podwyższone dofinansowanie. W pierwszym przypadku kwota dotacji to maksymalnie 30 tys. zł, a w drugim – 37 tys. zł.

W nowej odsłonie programu stosuje się uproszczony wniosek o dofinansowanie, a zredukowanie wymaganej ilości dokumentów ma spowodować znaczne skrócenie okresu rozpatrywania aplikacji – z 90 do 30 dni. Nie trzeba już podawać danych technicznych dot. instalacji czy urządzeń, co wcześniej sprawiało wiele problemów osobom ubiegającym się o dotacje. 

Osoba, która otrzyma wsparcie finansowe z programu Czyste Powietrze może korzystać z gminnych programów, którym przyświeca hasło Stop Smog. Należy też wspomnieć, że do niedawna programy Czyste powietrze i Mój prąd funkcjonowały w sposób dwutorowy. Obecnie są połączone, ale dofinansowanie na instalację fotowoltaiczną o mocy 2-10 kW wynosi maksymalnie 5 tys. zł. 

Dotację z programu Czyste powietrze można łączyć z tzw. ulgą termomodernizacyjną, ale nie można odliczyć tych wydatków, które zostały sfinansowane z dotacji. Odliczeniu ulega zatem ta część kosztów, która nie została dofinansowana. W PIT można odliczyć maksymalnie do 53 tys. zł wydatków, które zostały poniesione na np. zakup oraz montaż instalacji fotowoltaicznej.

Lokalne programy dofinansowań do fotowoltaiki

Programów dofinansowań do fotowoltaiki można szukać również na poziomie lokalnym. Własne programy, które polegają na przydzielaniu wsparcia finansowego lub pomocy w uzyskiwaniu kredytów na preferencyjnych warunkach, prowadzą miasta, gminy a nawet województwa. 

Przykładowo, mieszkańcy Warszawy mogą się ubiegać o dotacje na odnawialne źródła energii. Osoby, które planują inwestycję w 2022 roku mogą złożyć wniosek o dofinansowanie od 1 września 2021 roku. 

W ramach tego warszawskiego programu można otrzymać dotację na zakup i montaż instalacji fotowoltaicznej. 

Jest jednak warunek – dana nieruchomość, gdzie ma być zamontowane odnawialne źródło energii, nie może być ogrzewane piecami na paliwo stałe bądź olej opałowy. Dotacja wynosi maksymalnie 15 tys. zł i nie może przekroczyć 1,5 tys. zł/kW. 

Wnioski o dotację OZE należy składać w Wydziale Obsługi Mieszkańców w dowolnym Urzędzie Dzielnicy bądź przesłać pocztą tradycyjną (Urząd m.st. Warszawa

Biuro Ochrony Powietrza i Polityki Klimatycznej, ul. Kredytowa 3, 00-056 Warszawa). 

Ulga termomodernizacyjna

Ulga termomodernizacyjna polega na odliczeniu od podatku wydatków, które zostały poniesione na prace termomodernizacyjne w jednorodzinnym budynku mieszkalnym. Może z niej skorzystać właściciel bądź współwłaściciel domu, w którym zrealizowano przedsięwzięcie termomodernizacyjne. 

Co to jest przedsięwzięcie termomodernizacyjne? 

Najkrócej definiując, przedsięwzięcie termomodernizacyjne ma na celu zmniejszenie zużycia energii cieplnej i zlikwidowanie związanych z tym strat. W ramach ulgi termomodernizacyjnej można odliczyć wydatki poniesione na m.in: 

• montaż kolektorów słonecznych,
• montaż paneli fotowoltaicznych,
• montaż pompy ciepła,
• montaż olejowego kotła kondensacyjnego,
• wymianę okien i drzwi zewnętrznych, 
• zakup materiałów budowlanych niezbędnych do prac związanych z termomodernizacją budynku,
• zakup kotła gazowego,
• demontaż starego kotła na paliwo stałe,
• zakup węzła cieplnego, 
• zrealizowanie przyłącza do sieci gazowej lub sieci ciepłowniczej, 
• wykonanie systemu mechanicznej wentylacji wraz z odzyskiem ciepła, 

Szczegółową listę wydatków, które są zaliczane do przedsięwzięć termomodernizacyjnych można znaleźć w Rozporządzeniu Ministra Inwestycji i Rozwoju w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych.

Z ulgi można skorzystać, jeśli zakończenie przedsięwzięcia termomodernizacyjnego nastąpi w okresie 3 kolejnych lat – licząc od końca roku podatkowego, w którym nastąpił pierwszy wydatek. 

Wydatki te muszą być udokumentowane fakturami, które zostały wystawione przez podatników niekorzystających ze zwolnienia z podatku od towarów i usług. Nie mogą być także finansowane ze środków WFOŚiGW lub NFOŚiGW. Nie mogą też podlegać zwrotowi w jakiejkolwiek formie. 

Odliczenia od podatku w ramach tej ulgi można dokonać w zeznaniu podatkowym za rok podatkowy, w którym został poniesiony dany koszt. Co istotne, należną kwotę można odliczyć w kolejnych latach – maksymalnie w ciągu 6 lat (licząc od końca roku podatkowego, w którym miał miejsce pierwszy wydatek).  

Dodatkowo, trzeba wiedzieć, że z ulgi można skorzystać, jeśli prace termomodernizacyjne zostały wykonane w budynku już wybudowanym. To oznacza, że w ramach ulgi termomodernizacyjnej nie można odliczyć od podatku kosztów, które dot. budynku w stanie budowy. 

Maksymalna kwota odliczenia wynosi 53 tys. zł. Należy jednak podkreślić, że limit ten dot. każdego podatnika z osobna. To umożliwia podatnikom, którzy są w związku małżeńskim do skorzystania z ulgi do kwoty 106 tys. zł. Podatnik może utracić prawa do ulgi, jeśli przedsięwzięcie termomodernizacyjne nie zostanie zrealizowane w ciągu 3 lat. W takiej sytuacji musi dokonać zwrotu ulgi. 

Wiele osób zastanawia się, czy w przypadku sprzedaży nieruchomości następuje utrata prawa do ulgi. W przepisach na próżno szukać informacji, że sprzedaż nieruchomości oznacza przekreślenie możliwości odliczenia kosztów poniesionych w związku z pracami termomodernizacyjnymi. 

Przepisy mówią jedynie, że w sytuacji sfinansowania wydatku obowiązkiem podatnika jest doliczenie w zeznaniu podatkowym wcześniej odliczonej ulgi. Ponadto, należy również wspomnieć o koncepcji praw nabytych. W chwili ponoszenia wydatków kryteria, które uprawniają do skorzystania z ulgi zostały spełnione, to oznacza że sprzedaż nieruchomości nie może powodować skutków wstecz. 

Należy też podkreślić, że najważniejszy warunek skorzystania z odliczenia od podatku to poniesienie kosztów na prace termomodernizacyjne, co jest potwierdzone fakturami. Sprzedaż nieruchomości nie może zatem przekreślić faktu, że takie wydatki zostały poniesione przez podatnika. 

Jak zatem wynika z powyższego, sprzedaż nieruchomości nie powoduje, że podatnik traci prawo do ulgi termomodernizacyjnej. W takiej sytuacji nie jest zobowiązany do zwrotu kwot, które wcześniej odliczył w zeznaniu podatkowym.

Dofinansowanie do fotowoltaiki dla rolników

Wydatki na energię elektryczną są zmorą wielu rolników. Na bardzo duże zapotrzebowanie na prąd składa się utrzymanie budynków gospodarczych oraz urządzeń niezbędnych do produkcji czy to zwierzęcej czy roślinnej. 

W zależności od wielkości gospodarstwa rolnego rachunki za prąd mogą wynosić od kilkuset do kilku tysięcy złotych. Dlatego też coraz więcej rolników decyduje się założenie paneli fotowoltaicznych. 

Fotowoltaika jest opłacalna nie tylko w przypadku większych gospodarstw rolnych. Nawet niewielkie gospodarstwa otrzymują faktury za prąd rzędu co najmniej 500 zł. To już spora kwota, którą można mocno zniwelować zakładając instalację fotowoltaiczną. Tym bardziej, że istnieje szereg form wsparcia dla rolników, którzy zdecydują się inwestycję w własną elektrownię słoneczną. 

Ulga inwestycyjna w podatku rolniczym 

Rolnicy, którzy zdecydują się na założenie paneli fotowoltaicznych mogą skorzystać z ulgi w podatku rolniczym. Można z niej skorzystać, jeśli inwestycja w fotowoltaikę jest ukończona. Ulga polega na odliczeniu 25% kwoty zestawu PV od należnego podatku rolnego. 

Co istotne, poniesione koszty muszą zostać udokumentowane rachunkami, a niewykorzystana kwota ulgi może być rozliczana przez 15 następnych lat – licząc od zakończenia inwestycji. 

Przykładowo rolnik, który zakupił instalacje fotowoltaiczną za kwotę 50 tys. zł może odliczyć od podatku rolnego kwotę 12,5 tys. zł. Płacąc w skali roku podatek rolny w wysokości 5 tys. zł może korzystać z tej ulgi przez okres 2,5 roku. 

Dodatkowo, niewykorzystana ulga w podatku rolnym może przechodzić na następców podatnika. Ponadto, można z niej skorzystać tylko na obszarze tej gminy, w której inwestycja została zrealizowana. Ulga jest przyznawana, w przypadku gdy inwestycja nie była już wcześniej dofinansowana. 

O przyznaniu ulgi inwestycyjnej decyduje wójt, burmistrz bądź prezydent. Rolnicy, którzy płacą podatek VAT mają prawo odliczyć całość tego podatku od instalacji fotowoltaicznej. Natomiast korzystając z ulgi rolnej nie można wnioskować o dofinansowanie w ramach programu Agroenergia czy programu Mój prąd. 

Agroenergia

Jest to program, który prowadzi Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Program Agroenergia jest dedykowany indywidualnym rolnikom, czyli osobom fizycznym, którzy są właścicielami, użytkownikami wieczystymi, dzierżawcami bądź samoistnymi posiadaczami rolnych nieruchomości. 

Warto jednak zaznaczyć, że rolnik może skorzystać z tego programu, jeśli:

• jego łączna powierzchnia użytków rolnych (własnościowe i dzierżawione) wynosi maksymalnie 300 hektarów (minimalnie 1 hektar),
• prowadzi gospodarstwo rolne przez co najmniej rok.

Z programu Agroenergia można korzystać do 2023 roku. Dotacja nie może przekroczyć 20 procent kosztów kwalifikowanych i może wynieść maksymalnie 25 tys. zł

Z programu mogą skorzystać rolnicy, którzy zdecydowali się na montaż instalacji fotowoltaicznej o mocy od 10 do 50 kW. Wnioski są przyjmowane w trybie ciągłym. 

 

Dlaczego rolnikom opłaca się inwestować w fotowoltaikę? 

• tania energia 

Instalacja fotowoltaiczna to skuteczny sposób na zmniejszenie rachunków za prąd. Jeśli moc modułów fotowoltaicznych jest odpowiednio dopasowana, to zaspokaja w większości potrzeby na energię elektryczną gospodarstwa rolnego. 

Prąd wyprodukowany przez zestaw fotowoltaiczny, a niewykorzystany przez gospodarstwo rolne może być oddany do sieci publicznej. Nadwyżki energii w chwili zwiększonego zapotrzebowania można odebrać. 

• oszczędności

Fotowoltaika to mniejsze wydatki na prąd. Pieniądze, które wcześniej trzeba było przeznaczyć na opłaty za energię elektryczną można spożytkować np. na rozwój gospodarstwa rolnego. Inwestycja w nowsze technologie przekłada się na sprawniejszą pracę. 

• ekologia 

Bez wątpienia największą zaletą fotowoltaiki jest ochrona środowiska naturalnego. Jego stan w sposób bezpośredni wpływa na produkcję rolną, a więc i sytuację finansową rolników. 

Dodatkowo gospodarstwo rolne, które posiada własną instalację fotowoltaiczną jest postrzegane jako nowoczesne i ekologiczne, a konsumenci coraz częściej sięgają po tzw. bio produkty.

Dofinansowanie OZE dla firm

Firmy cały czas dążą do obniżenia kosztów, a dzięki właśnie odnawialnym źródłom energii mogą sporo zaoszczędzić. Dodatkowo taka inwestycja wpisuje się to w światowy trend ekologiczny. Dlatego coraz więcej przedsiębiorców decyduje się zainwestować w OZE, tym bardziej że jest wiele programów, dzięki którym można uzyskać wsparcie finansowe. 

W lutym 2020 roku ruszyły dotacje norweskie na OZE, czyli kolejna edycja programu Środowisko, Energia i Zmiany Klimatu. Celem tego projektu jest poprawienie jakości powietrza, zwiększenie efektywności energetycznej szkół, wzrost udziału odnawialnych źródeł energii w produkcji energii oraz powstrzymanie działań niekorzystnych dla klimatu. 

W ramach tego programu wyszczególniono następujące obszary wsparcia: bezpieczeństwo energetyczne, energia odnawialna, efektywność energetyczna, środowisko i ekosystemy, łagodzenia zmian klimatu i adaptacja. Niestety w ramach tego programu nie można otrzymać dofinansowania na fotowoltaikę. 

Energia Plus 2021 to kolejny program, który zakłada pomoc przedsiębiorstwom inwestującym w odnawialne źródła energii. Jego ideą jest poprawa stanu powietrza w Polsce poprzez propagowanie fotowoltaiki. 

Z tego programu może skorzystać firma, która spełni takie warunki jak: zużycie prądu w skali roku powyżej 2 GWh, przeprowadzony audyt energetyczny z wynikiem rekomendującym inwestycję OZE, prognozowana oszczędność energii na poziomie minimum 5 procent. 

W ramach Energii Plus przedsiębiorstwo może otrzymać dotacje (maks. 50 tys. zł) lub pożyczkę (maks. 3,95 mln zł). Wnioski są przyjmowane do 18.12.2020 roku, bądź do wyczerpania środków programu. 

O dofinansowanie można się ubiegać także z Regionalnych Programów Operacyjnych, które prowadzą poszczególne województwa. W tego rodzaju projektach mogą brać udział nie tylko przedsiębiorstwa, ale i instytucje publiczne oraz osoby prywatne. 

Szczegółowe zasady wsparcia formułują województwa, ale generalnie rzecz biorąc wsparcie można otrzymać na wszelkie inwestycje, które wykorzystują odnawialne źródła energii (na cele własne lub komercyjne). 

Z Regionalnego Programu Operacyjnego można otrzymać np. dofinansowanie do kredytów, pożyczki z możliwością umorzenia, dotacje bezpośrednie. Więcej informacji można uzyskać na stronach internetowych Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. 

Niestety po zakończeniu programów, w ramach których można otrzymać dofinansowanie  na działania związane z pozyskiwaniem energii z odnawialnych źródeł, spada zainteresowanie tego rodzaju inwestycjami. Tymczasem inwestycja w odnawialne źródła energii jest coraz bardziej opłacalna, nawet bez uzyskania dofinansowania. 

Korzystanie z OZE niesie ze sobą wiele korzyści dla firm:

• zmniejszenie negatywnego wpływu działalności firmy na środowisko naturalne,
• zmiana wizerunku firmy/marki – na eko, bio,
• zmniejszenie wydatków na energię, 
• podniesienie wartości firmy i nieruchomości,
• inwestycja w przyszłość firmy – prawdopodobnie będą obowiązywać coraz to surowsze wymogi dot. wykorzystywania energii w przedsiębiorstwach oraz jej pozyskiwania. 

To wszystko przyczynia się do poprawy sytuacji firmy, zarówno pod względem finansowym, jak i biznesowym.